معرفـی :
شبدر در مناطق معتدل و مرطوب است که از نظر علوفهای و مرتعی دارای ارزش بسیار زیادی است و در تغذیه دامها نقش بسزایی دارند، شبدر بیشتر به عنوان غذای دام مورد کاشت قرار می گیرد ولی از این گیاه برای مصرف جوانه که در ادامه به خواص آن می پردازیم یا گیاهی به عنوان چمن پوششی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
شبدر با اسم های دیگری مثل ذرق، شرویت، سه برگ آبی، شودر، شبدر چمنی، نفل الماء، شبذر، قُرط، ادقوقو و… معروف است. طبع این گیاه نیز گرم و خشک می باشد.
شبدر محصول علوفهای مهمی است. به همین دلیل است که به طور گستردهای در کشت علوفهای و مراتع استفاده میشود. شبدرها به عنوان علوفه سبز، علوفه خوراکی، و چمن پوششی استفاده میشوند.
شبدرها گیاهی سه برگچهای اند و به همین خاطر اسم علمی آنها از دو کلمه لاتین “Tria” به معنی سه و “Folia” به معنی سه بر گچهای گرفته شدهاست.
تعداد گونههای شبدر در دنیا حدود ۳۰۰ گونه ذکر شده که از این تعداد ۲۵ گونه از نظر کشاورزی مهم است که از این تعداد فقط ۹ گونه آنها از جمله شبدر زیر زمینی به صورت تجارتی کشت میشوند.
بیشترین پراکنش شبدرها در منطقه مدیترانه است، به طوری که در منطقه اورآسیا ۱۵۰ تا ۱۶۰ گونه، آمریکا ۶۰ تا ۶۵ گونه و در آفریقا ۲۵ تا ۳۰ گونه گزارش شدهاست.
شبدر گیاهی یکساله یا چند ساله و بهاره با ریشه های عمیق است و گل های سفید، صورتی، قرمز، زرد یا… و برگ هایی قلبی شکل تولید می کند. معمولاً با توجه به بازار مصرف خوب گیاه شبدر، کشاورزان این گیاه را به عنوان محصول دوم پس از برداشت در زمین خود کشت می کنند.
تمام شبدرها در آب و هوای خنک بهترین عملکرد را دارند. در بین شبدرها شبدر سفید از همه مقاوم تر است. میزان قند در شبدرها بیش از یونجهاست و سطح برگ بیشتری نسبت به یونجه دارند اما مقاومت شبدرها به شوری کمتر از یونجهاست و نیاز آبی شبدرها نیز کمتر از یونجهاست.
البته باید توجه داشت که شبدرها به لحاظ کمیت تولید در سطح پایینتری از یونجه قرار دارند و میزان مواد غذایی قابل هضم یونجه از شبدرها بیشتر است. گیاهان علوفهای تیره بقولات از نظر عمق ریشه به شکل زیر هستند:
ریشه شبدر سفید<ریشه شبدر قرمز <ریشه شبدر برسیم <ریشه یونجه <ریشه اسپرس.
شبدر گیاهی علفی و چند ساله بوده گاهاً ۲ سال و اکثراً تا ۷ سال یا بیشتر دوام می آورد، ارتفاع این گیاه در فصل گلدهی به ۴۰ سانتی متر نیز می رسد ولی به طور کلی خیلی کمتر از این مقدار می باشد.
نحوه کاشت بذر شبـدر:
همانطور که گفته شد گیاه شبدر محصول فصل خنک بوده و در فصل بهار و پاییز می توان آنها را کاشت.
بذرهای شبدر بسیار کوچک بوده و باید در عمق کم کاشته شود تا توانایی جوانه زدن را داشته باشد، بذرها برای جوانه زنی نیاز به سرما دارند تا پوسته سخت آنها شکسته شود به همین دلیل کاشت بذر در اوایل بهار یا پاییز با موفقیت بالاتری روبروست، بذرها در ارتباط با کوچکترین رطوبتی می توانند سبز شوند.
فصل کاشت بذر باید هنگامی باشد که هوا خنک بوده، اوایل بهار، اواخر اسفند یا اواسط پاییز زمان مناسبی برای کاشت بذر می باشد. (دمای ۱۰ تا ۲۵ درجه)
اگر قصد کاشت بذرها در داخل گلدان یا باغچه کوچک دارید میتوان بذرها را به صورت دست پاش بر روی خاک بریزید و با یک چنگال کمی سطح خاک را زیر و رو نمایید تا بذرها کمی مخفی شده و به زیر خاک بروند.
بذر ها را در عمق ۰٫۴ تا ۰٫۸ سانتی متری بکارید و بر روی آن لایه ی نازکی از خاک نرم بریزید و خوب آبیاری کنید تا جوانه بزند، جوانه زنی بذرها حداکثر ۱۰ روزه اتفاق می افتد.
برای کاشت بذر شبدر در زمین یا باغچه میتوان به صورت دست پاش بذر ها را بر روی زمین بپاشید و با شن کش به صورت ملایم خاک را زیر و رو کنید تا بذرها به زیر خاک بروند سپس با آب ملایم به نحوی که بذر ها شسته نشود آبیاری کنید.
بهتر است یک یا دو روز قبل از کاشت بذر شبدر در باغچه یا گلدان، خاک را به خوبی آبیاری کنید.
تا قبل از جوانه زنی اجازه ندهید که خاک خشک شود و همیشه خاک را مرطوب نگه دارید، در اوایل رشد نیز روزانه آبیاری شود و خاک همیشه مرطوب باشد، بعد از رشد کامل گیاه هر زمان که خاک خشک شد اقدام به آبیاری کنید.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.